Je bent nu bij: 8 Van Imhoffstraat
De gouverneur-generaal Van Imhoff werd door tijdgenoten gezien als een man met een zuiver geweten. Omstreeks 1740 bewees één gebeurtenis het tegendeel. Toentertijd vond een zogenaamde 'Chinezenmoord' plaats. Hoe heeft dit kunnen plaatsvinden? Vanaf de stichting van Batavia in 1619 tot ongeveer 1740 was het Chinese inwonertal daar aanzienlijk gegroeid. De bevolkingsgroei zorgde voor het rondzwerven van Chinezen in en om de stad Batavia. Deze Chinezen waren vooral afkomstig van de suikerplantages in de Ommelanden buiten de stadsmuren. Vanaf juli 1740 moesten alle Chinezen in Batavia een verblijfsvergunning dragen, anders werden zij naar Ceylon gedeporteerd. Veel Chinezen waren verontwaardigd dat Van Imhoff deze wet had laten doorvoeren via de Heeren Zeventien, het belangrijkste bestuursorgaan van de VOC. Dit had als gevolg dat de Chinezen niet meer op straat durfden, hun winkels sloten en een gebrek aan voedsel hadden.Op 9 oktober 1740 escaleerde de situatie drastisch, omdat toen duizenden Chinezen werden afgeslacht binnen de stadsmuren van Batavia. De dag vóór de Chinezenmoord probeerde de Chinese leider van de opstand, Ni Noe-Kong, het nog op te nemen tegen Van Imhoff en Van Aarden. Slechts uitgerust met ossenwagens, houten kanonnen en banieren, werd het Chinese leger op 8 oktober 1740 verslagen. Het is nog maar de vraag in hoeverre de Chinezenmoord was te voorkomen. Waren de gewelddadige acties van Van Imhoff en Ni Noe-Kong te voorkomen geweest?
Maker onbekend, prent is voorgekomen in een boek van Abraham van Stolk (1814-1896) en Gerrit van Rijk (1846-1912) in de Atlas van Stolk.
Eindnoten
- Dat blijkt uit de titel van het gedicht Integer Vitae Scelerisque Purus (vertaling: van onbesproken levenswandel en vrij van schuld) bewaard door Henriette van Nassau en te vinden in het Utrechts Archief. Zie: 1001 Huis Amerongen. Inventaris. 2. Stukken betreffende heren en vrouwen van Amerongen en Zuilenstein en hun bloedverwanten. 2.1.09.1. Persoonlijk. Verzen bewaard door Henriette van Nassau, 18e eeuw. Inventarisnummer 3352.
- P. A. Leupe, 'De raden van Indië Van Imhoff, De Hase en Van Schinne in Holland, 1741-1742', Bijdragen tot de Taal-, Land-, en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië 6 (1859) 3, 361-364.
- M.C. Ricklefs, 'the crisis of 1740-1 in Java: the Javanese, Chinese, Madurese and Dutch, and the fall of the court of Kartasura', Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 139 (1983) 2-3, 268-290.; Leonard Blussé, 'Batavia, 1619-1740: the rise and fall of a Chinese colonial town', Journal of Southeast Asian Studies 12 (1981) 1, 159-178.; W. Dharmowijono, Van koelies, klontongs en kapiteins: het beeld van de Chinezen in Indisch-Nederlands literair proza 1880-1950 (Amsterdam, 2009).